Czy to w zastosowaniach myśliwskich, czy taktycznych, nie zawsze mamy komfort korzystania z broni palnej w sprzyjających warunkach otoczenia. Oczywiście, idealne pod względem bezpieczeństwa byłoby strzelanie przy łagodnym nasłonecznieniu i idealnej widoczności. Jednak, jak to mówią, „służba nie drużba” i musimy w jakiś sposób poradzić sobie z przeciwnościami. W przypadku mgły jedynym rozwiązaniem będzie termowizja. Przed deszczem musimy tak naprawdę bardziej chronić siebie niż broń, natomiast do walki z ciemnością rozsądnym rozwiązaniem będzie latarka na broń.

Podczas działania w warunkach ograniczonego oświetlenia kluczowym elementem wykorzystania oświetlenia, łączącym myślistwo i zastosowania taktyczne, będzie szybka i sprawna identyfikacja celu. Nigdy nie powinniśmy celować w kierunku stworzenia lub obiektu, którego nie planujemy, w łagodnych słowach, uszkodzić. Dobór odpowiedniego oświetlenia pozwoli nam błyskawicznie ocenić, czy mamy do czynienia z potencjalnym celem oraz natychmiastowo podjąć działania.



W przypadku zastosowań taktycznych szybkość takiego działania może zadecydować o naszym życiu, w myślistwie natomiast zagwarantuje bezpieczeństwo pewnego strzału i potencjalnie przełoży się na przepyszną pieczeń czy gulasz na naszym stole. O wykorzystaniu oświetlenia w myślistwie porozmawiamy jednak innym razem, skupiając się dziś na taktyce.

Latarka na broń – nieocenione wsparcie w warunkach szczątkowego oświetlenia

W zależności od zastosowania będziemy oczekiwać nieco innej specyfikacji oświetlenia, aby idealnie dopasować je do potrzeb sytuacji. Rozpoczynając zatem od zastosowań taktycznych, określimy mniej więcej charakterystykę urządzenia, które powinno dobrze sprawdzić się jako latarka na broń. Z uwagi na fakt, że w większości sytuacji tego pokroju będziemy operować zarówno na broni długiej – z reguły karabinku – jak i krótkiej praktycznie wyłącznie w postaci pistoletu, możemy spodziewać się dwóch rodzajów latarek, których przyjdzie nam użyć. 

W przypadku broni długiej sprawa jest prosta. Poza sytuacjami odniesienia obrażeń broń długą obsługujemy obiema rękoma, zatem nie ma sposobu, żeby latarka nie stanowiła akcesorium na niej montowanego. Oczywiście inspirując się niektórymi grami komputerowymi, można wpaść na pomysł, aby wykorzystać czołówkę. 

Każdy, kto jednak miał okazję przetestować ten wybitny pomysł w prawdziwym życiu, wie, że jedyne co rzeczona latarka czołowa oświetla to grzbiet karabinka, skutecznie oślepiając strzelca i uniemożliwiając jakiekolwiek celowanie. Zostawmy zatem czołówki tam, gdzie ich miejsce - w outdoorze, turystyce, speleologii czy w ramach manewrów poza użyciem broni. Skupmy się za to na angielskim skrótowcu WML - Weapon Mounted Light czyli po prostu latarce na broń.

• W zastosowaniach taktycznych latarka na broń długą powinna charakteryzować się:
• Niezawodnością, aby zapewnić pewność działania w trudnych warunkach
• Możliwością wygodnej obsługi, aby zapewnić wygodę pracy w reżimie świetlnym
• Posiadaniem trybu chwilowego, który umożliwi zachowanie wyżej wymienionego reżimu
• Stabilnym montażem, który będzie utrzymywał latarkę możliwie w obrębie broni
• Rozsądną mocą, która zapewni skuteczne oświetlenie celu bez oślepiania użytkownika
• Dużym zasięgiem strumienia, który pozwoli pokryć najistotniejszy zasięg rażenia
• Strumieniem z mocnym kątem skupionym i szerokim kątem rozproszonym
• Zasilaniem z wymiennego ogniwa, co pozwoli na jego wymianę w awaryjnych sytuacjach

Konieczności wykorzystania niezawodnego sprzętu nie trzeba nikomu tłumaczyć. Latarka taktyczna będzie stanowiła zarówno o bezpieczeństwie naszym jak i otoczenia, zatem należy zadbać, aby funkcjonowała niezależnie od warunków. Fundamentem będzie tutaj wodoszczelność oraz odporność na zapylenie wyrażane w ramach standardu IP. Najwyższym poziomem omawianej standaryzacji jest IP68 i to jego powinniśmy trzymać się, wybierając latarkę na broń. 

Oświetlenie testowane w tym standardzie jest odporne na trwałe zanurzenie na niskie głębokości, zatem bez problemu wytrzyma zarówno intensywną ulewę jak i czołganie się w błocie czy brodzenie w wodzie. Oczywiście na niezawodność będzie również wpływała jakość wykonania, zatem warto trzymać się sprawdzonych producentów.

Reżim świetlny – jak prawidłowo korzystać z latarki na broń

Kolejne dwa punkty są niezwykle istotne w kontekście prawidłowego użycia oświetlenia taktycznego. Każda aktywacja latarki umożliwia nam rozpoznanie, ale również zdradza naszą pozycję. Zatem korzystanie w zastosowaniach taktycznych z latarki musi odbywać się w ramach tak zwanego reżimu świetlnego. Oznacza to, że w sytuacjach potencjalnego zagrożenia, aktywujemy oświetlenie wyłącznie chwilowo i wyłącznie w kierunku, który musimy rozpoznać. Do takiej obsługi niezbędny będzie nam odpowiedni system sterowania. 

Przede wszystkim powinien być on maksymalnie uproszczony – złożone sterowniki z dziesiątkami trybów są świetne do zabawy, jednakże w sytuacjach wymagających minimalnego czasu reakcji nie powinniśmy zastanawiać się jakiej kombinacji naciśnięć użyć. Jako podstawowe rozwiązanie możemy potraktować latarkę z dwustopniowym włącznikiem umieszczonym na tyle korpusu. Rozwiązanie tego typu umożliwi nam uruchomienie światła chwilowego przy delikatnym przyciśnięciu przycisku, oraz włączenie stałego strumienia po pełnym kliknięciu. 

System sterowania latarką – co sprawdzi się w oświetleniu WML?

Dobrze zaprojektowany włącznik tego typu zapewni nam długi pierwszy stopień, pozwalając na spory zakres nacisku, zanim uruchomi tryb ciągły. Będzie to cenne w sytuacjach stresowych, kiedy nasz organizm będzie działał instynktownie i bardziej intensywnie niż w trakcie treningu. Przykładem dobrze zaimplementowanego rozwiązania tego typu może być, chociażby latarka taktyczna Fenix TK20R V2.0, w której poza dobrze wyczuwalnym włącznikiem otrzymujemy osobny przycisk pozwalający na wyzwolenie chwilowego stroboskopu oraz przechodzenie pomiędzy trybami, do czego wrócimy później.



Włącznik na tyle latarki ma jednak podstawową wadę – jest wygodny w obsłudze jedynie w jednej pozycji. Włączniki tego typu obsługujemy kciukiem. Jeśli jesteśmy praworęczni, zamocujemy latarkę po lewej stronie łoża karabinka - tak aby lewą dłonią móc wygodnie obsługiwać przycisk. Uniemożliwi to wygodne korzystanie z latarki po transferze karabinka na drugie ramie podczas korzystania z osłon. Co więcej, pozycja latarki będzie wymuszała umieszczenie dłoni w bliższym do ciała obszarze łoża, co dla niektórych osób może nie być komfortowe podczas składu.
 

Zdalny włącznik do latarki – optymalne rozwiązanie do zastosowań taktycznych

Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie wówczas użycie włącznika zdalnego - połączonego z latarką przewodem urządzenia, które pozwoli nam na uzyskanie poprawnej ergonomii. Nowoczesne włączniki tego typu mocowane są bezpośrednio na szynach M-LOK lub Picatinny. Umożliwiają osadzenie włącznika w pozycji sąsiadującej z montażem latarki, dzięki czemu mamy większą swobodę dobrania odległości chwytu. 

Co więcej, z uwagi na popularne umieszczenie szyny Picatinny na grzbiecie łoża we współczesnych karabinkach, modele włączników osadzane w tym standardzie będą łatwo dostępne zarówno z jednej jak i z drugiej strony, co okaże się niezwykle przydatne podczas transferu broni z jednego ramienia na drugi. 

Równie popularnym rozwiązaniem jest mocowanie włączników na samoprzylepnym rzepie - zapewnia to możliwość łatwego rozłączenia latarki od broni w razie potrzeby, oraz gwarantuje bardzo dużą elastyczność montażu. Atrakcyjnym wyborem w tym przypadku okazuje się zdalny włącznik do latarki Fenix z serii AER, fabrycznie mocowany na rzepie, lecz również kompatybilny z kupowanymi osobno adapterami na popularne systemy szyn.
 

Montaż do latarki na szynę M-LOK i Picatinny

Pozostając w temacie osadzenia latarki na broni długiej, przyjrzyjmy się montażom. Dobrze rozwiązany, sprawi, że latarka będzie w możliwie najmniejszym stopniu wystawała poza obrys broni, co będzie cenne zarówno podczas poruszania się w zamkniętych przestrzeniach, jak i korzystaniu z otworów przesłonach. Najbardziej funkcjonalnym rozwiązaniem w kontekście montażu oświetlenia na współczesnym karabinku jest montaż typu offset. 



Nazwa ta z uwagi na fakt pojawienia się łóż o więcej niż czterech powierzchniach montażowych nieco zatraciła swoje znaczenie. W czasach gdy jednak rynkiem rządziły quad raile, offset oznaczał montaż, który nie stanowi prostopadłego przedłużenia danej szyny, lecz umieszczał latarkę w przestrzeni pomiędzy szynami ustawionymi wobec siebie pod kątem prostym. Tym sposobem zdecydowanie lepiej wkomponowywał oświetlenie w obrys łoża.
 

Jak mocna powinna być latarka na broń?

Dokonując zakupu latarki, wiele osób patrzy przede wszystkim na ilość lumenów. Im więcej, tym lepiej prawda? Jak w wielu przypadkach odpowiedź nie jest jednoznaczna. W zastosowaniach taktycznych niezwykle istotnym parametrem będzie natężenie oświetlenia wyrażane w kandelach. Będzie ono istotne przede wszystkim z punktu widzenia zasięgu. 

Kandele wyrażają moc strumienia w odniesieniu do oświetlanej powierzchni. Zatem olbrzymia wartość lumenów przy niskiej wartości kandeli będzie oznaczała, że mamy do czynienia z mocno rozproszonym strumieniem. Z uwagi na fakt, że używając karabinka w nocy, będziemy chcieli skorzystać, chociaż z ułamka jego skutecznego zasięgu, musimy wybrać oświetlenie, które pozwoli nam na skuteczne oświetlenie celu na takim dystansie.



Dobre oświetlenie powinno być jednak na tyle elastyczne, aby pokryć szereg środowisk - nie tylko otwarte przestrzenie. Podczas działania w zamkniętych przestrzeniach przesadnie mocny i skupiony strumień będzie nas oślepiał i ograniczał widzenie peryferyjne. Z tego powodu w zastosowaniach taktycznych dobrze sprawdzają się latarki z tradycyjnym, gładkim reflektorem. 

W przeciwieństwie do mocno rozpraszających światło odbłyśników orange peel czy układów TIR rozbija strumień na wyraźnie zaznaczony kąt skupiony oraz rozłożysty kąt rozproszony. Pierwszy będzie zapewniał łatwość identyfikacji celu na dłuższych dystansach, drugi natomiast pozwoli na doświetlenie szerszego obszaru podczas poruszania się w pomieszczeniach, umożliwiając skuteczniejsze rozpoznawanie otoczenia i potencjalnie czyhających w nim zagrożeń.

Zasilanie latarek taktycznych - modele na akumulatory 18650 i 21700

Ostatnim elementem na naszej liście będzie sposób zasilania. Zużycie baterii nigdy nie jest stałe i w zależności od trudności warunków musimy spodziewać się mniejszych lub większych komplikacji. Największym wrogiem czasu pracy latarki są oczywiście niskie temperatury. Posiadanie możliwości wymiany ogniwa na nowe będzie zatem nieocenione pod względem niezawodności. 



Wszelkiego rodzaju latarki z ogniwem zintegrowanym powinniśmy zatem odsunąć w obszary gdzie ich użycie jest niezbędne - chociażby do broni krótkiej, o czym wspomnimy później. W przypadku jednak broni długiej możemy pozwolić sobie na większe wymiary oświetlenia, a co za tym idzie użycie najpopularniejszych akumulatorów 18650 i 21700. Pierwszy rodzaj będzie idealnym balansem pomiędzy wymiarami i wydajnością, drugi natomiast zapewnia solidny zapas energii i możliwość zasilania latarek o imponującej mocy strumienia.
 

Latarka na pistolet - kompaktowe oświetlenie taktyczne

W przypadku broni krótkiej sytuacja wygląda z goła inaczej - z uwagi na gabaryty samej broni, wymiary samej latarki będą miały jeszcze bardziej istotny charakter. Wykorzystanie światła na pistolecie również powinno odbywać się w sposób chwilowy. Nic zatem dziwnego że większość modeli latarek na pistolet ma relatywnie krótki czas działania oraz z reguły nie przekraczający minuty tryb maksymalnej mocy strumienia. Nie jest to jednak wada - tak długo jak korzystamy z latarki zgodnie z jej przeznaczeniem, wartości te powinny być dla nas wystarczające.



W przeciwieństwie do latarek WML przeznaczonych do broni długiej wygodniejszym i obecnie praktycznie jedynym wykorzystywanym systemem włączników są umieszczone na korpusie latarki. W przypadku rozsądnie zaprojektowanych modeli włącznik jest powielony, tak aby móc obsługiwać światło zarówno z lewej jak i z prawej strony kabłąka. Jest to wygodne zarówno w przypadku korzystania z pistoletu dowolną dłonią, ale również pozwoli na dobór bardziej komfortowej pozycji przy korzystaniu z broni w układzie obu- lub jednoręcznym. 

W pierwszym będziemy mogli użyć do obsługi przycisku kciuka dłoni słabszej, w drugim palca wskazującego dłoni która trzyma pistolet. W temacie przycisków warto zaznaczyć, że umieszczenie ich tak, aby nacisk na nie wywierany był skierowany osiowo do broni, a nie prostopadle. Znacząco ograniczy to wpływ jaki wywieramy na celność strzału.

Wykorzystanie światła w zastosowaniach myśliwskich to temat na osobny wpis - przede wszystkim dlatego, że nie będzie on obejmował wyłącznie latarek na broń. Szeroki przegląd rozwiązań dostosowanych do różnych sytuacji na łowisku sprawia, że w rękach myśliwego cennym narzędziem okaże się zarówno model, który w innych zastosowaniach moglibyśmy określić mianem taktycznego, jak i czołówka z alternatywnymi odcieniami światła czy iluminator podczerwieni do pracy z noktowizją. Mamy nadzieję, że powyższy tekst ułatwi Ci wybór odpowiedniego dla siebie oświetlenia, a temat oświetlenia myśliwskiego poruszymy już niebawem!